Táo bón không quá nguy hiểm nhưng lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, thể chất và sức khỏe tinh thần của trẻ. Vì vậy, phát hiện sớm và điều trị táo bón kịp thời cho trẻ là việc vô cùng quan trọng. Dấu hiệu rõ nhất để nhận biết trẻ bị táo bón là số lần đi tiêu của trẻ ít hơn 3 lần/ tuần kèm theo nhiều triệu chứng khó chịu khác như đầy bụng, đau khi đi tiêu do phân cứng, phân khô, đau bụng,…
Dưới đây là một số cách trị táo bón cho trẻ tại nhà mà cha mẹ nên áp dụng.
Bổ sung nước
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng táo bón ở trẻ là do lượng nước cung cấp cho cơ thể trẻ không đủ. Khi bị thiếu nước hoặc mất nước, cơ thể trẻ sẽ hấp thụ chất lỏng từ bất cứ đâu, điều này khiến kết cấu của phân bé trở nên khô và rắn hơn, khiến bé gặp khó khăn khi đi tiêu.
Để ngăn chặn điều này, mẹ cần lưu ý cho trẻ bị táo bón uống đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày. Cha mẹ hãy tập thói quen cho các bé uống một cốc nước ấm vào mỗi sáng thức dậy, không chỉ giúp đào thải các chất độc trong cơ thể mà còn có thể hỗ trợ điều trị táo bón cho trẻ. Khi trẻ bị táo bón, cha mẹ có thể thử cải thiện tình hình bằng cách cho con uống một ít nước khoáng có gas.
Bổ sung chất xơ
Bổ sung chất xơ vào chế độ ăn uống của trẻ cũng là cách góp phần điều trị táo bón ở trẻ. Bên cạnh nước giúp làm giảm triệu chứng táo bón ở trẻ, mẹ hãy thử bổ sung thêm cho trẻ các loại rau và trái cây có tính chất nhuận tràng như rau lang, táo, mận hoặc lê. Việc tiêu thụ những loại thực phẩm này giúp phân của bé trở nên mềm và dễ đi tiêu hơn. Tuy nhiên, cần lưu ý là bổ sung chất xơ không đúng loại và không đúng cách cũng có thể làm cho chứng táo bón trở nên trầm trọng hơn. Hãy trao đổi thêm với chuyên gia dinh dưỡng nếu con của bạn không cải thiện.
Bổ sung chất xơ từ các loại rau củ vào chế độ ăn giúp hỗ trợ điều trị táo bón cho trẻ tại nhà
Mát-xa bụng cho trẻ
Xoa vùng bụng cho trẻ là một cách hiệu quả để hỗ trợ điều trị táo bón cho trẻ tại nhà. Đây là phương pháp trị táo bón nhằm kích thích nhu động ruột của trẻ. Thông thường, cha mẹ chỉ nên thực hiện xoa bụng cho trẻ sau khi trẻ ăn xong tối thiểu 1 giờ.
Có thể mát-xa cho bé theo những bước cơ bản sau:
- Bước 1: Đặt trẻ nằm ngửa với bàn chân hướng sát về phía mẹ. Làm ấm bàn tay của bạn bằng cách tự chà xát vào nhau rồi sau đó nhỏ vài giọt dầu mát-xa vào lòng bàn tay rồi xoa đều
- Bước 2: Dùng phần cổ tay bên phải áp sát vào phần cơ bụng của trẻ, xoa từ phần bụng trên bên trên xuống phần bụng trên dưới, từ trái qua phải, ngược chiều kim đồng hồ. Động tác lặp đi lặp lại, không nên làm nặng tay quá.
- Bước 3: Lặp lại thao tác trong khoảng 10 phút, mỗi ngày 2-3 lần
Ngoài ra, bạn cũng có thể đặt bé nằm ngửa, nắm 2 chân bé và tạo thành động tác đạp xe. Cách làm này cũng có thể giúp hỗ trợ trị táo bón cho trẻ.
Mát-xa bụng cho trẻ là một cách hiệu quả để hỗ trợ điều trị táo bón cho trẻ tại nhà
Cho bé vận động nhiều hơn
Theo bác sĩ, vận động đều đặn có thể giúp việc điều trị táo bón ở trẻ trở nên hiệu quả hơn cũng như làm giảm các triệu chứng khó chịu do táo bón gây nên. Nguyên nhân là do trong khi vận động, ruột của bé có cơ hội được chuyển động nhiều hơn, giúp quá trình tiêu hóa diễn ra thuận lợi, phân của trẻ được đào thải dễ dàng hơn. Vì vậy, cha mẹ hãy khuyến khích con vui đùa từ 30 – 60 phút mỗi ngày để cải thiện tình trạng táo bón, nhanh chóng phục hồi sức khỏe.
Cho trẻ vận động nhiều hơn cũng là cách giúp điều trị táo bón ở trẻ trở nên hiệu quả
Tắm cho trẻ bằng nước ấm
Khi nhận thấy triệu chứng táo bón ở trẻ, mẹ nên cho bé tắm bằng nước ấm. Ngâm mình trong nước ấm sẽ giúp trẻ cảm thấy dễ chịu, giúp thư giãn cơ bụng, giảm các cơn đau do đầy hơi và kích thích nhu động ruột. Mẹ cũng có thể ngâm hậu môn bằng nước ấm 1-2 lần/ngày, mỗi lần khoảng 5 phút cho trẻ, giúp kích thích cơ vòng hậu môn khiến bé đi ngoài dễ dàng hơn, hỗ trợ điều trị chứng táo bón cho trẻ kéo dài.
Thiết lập giờ đi vệ sinh đều đặn và khoa học
Hầu hết những trẻ bị táo bón đều có thói quen đi vệ sinh chưa khoa học, đều đặn, và đây cũng được xem là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến táo bón ở trẻ.
Vì vậy, tập cho trẻ đi vệ sinh đúng có thể hỗ trợ điều trị táo bón ở trẻ, cha mẹ nên hình thành thói quen tốt này cho bé ngay từ khi còn nhỏ. Việc đi vệ sinh đúng giờ và khoa học sẽ giúp trẻ hình thành những phản xạ có điều kiện trong sinh hoạt hàng ngày. Nên khuyến khích trẻ đi vệ sinh thường xuyên trong ngày và vào những khung giờ cố định như buổi sáng sau khi ngủ dậy. Hơn nữa, tập cho con đi vệ sinh đúng giờ cũng là biện pháp đề phòng trường hợp bé bị ám ảnh về việc đi vệ sinh ở trường.
Hình thành thói quen đi vệ sinh đều đặn và khoa học có thể giúp phòng tránh, điều trị táo bón ở trẻ
Sử dụng mận khô
Mận và nước ép mận thường được biết đến như là phương thuốc tự nhiên để hỗ trợ trị táo bón ở trẻ. Mận khô chứa một lượng lớn sorbitol nên giúp thẩm thấu hút nước về phân, làm mềm phân hơn.
Nếu trẻ bị táo bón, mận khô có thể là giải pháp tự nhiên dễ dàng nhất, cha mẹ chỉ cần cho con dùng một ly nước ép từ mận khô sẽ giúp bé giảm bớt các triệu chứng của táo bón.
Sorbitol trong mận sẽ giúp cải thiện tình trạng táo bón ở trẻ
Sử dụng mật ong thụt hậu môn
Thụt hậu môn bằng mật ong là một trong những cách hỗ trợ trị táo bón cho trẻ theo dân gian được nhiều người áp dụng. Mật ong có tính nóng, khi bôi hậu môn sẽ giúp kích thích co thắt các vòng cơ hậu môn, giúp đẩy phân ra ngoài dễ dàng hơn.
Khi bé bị táo bón, mẹ hãy dùng một ít mật ong pha với nước theo tỉ lệ 1:3, sau đó dùng tăm bông thấm dung dịch và đút nhẹ vào hậu môn của trẻ, chỉ sau 5-10 phút là trẻ sẽ dễ dàng đi tiêu. Tuy nhiên, cha mẹ nên cẩn trọng khi sử dụng phương pháp này để tránh nguy cơ xây xát gây nhiễm trùng và không nên sử dụng nhiều lần bởi sẽ làm mất phản xạ rặn tự nhiên ở trẻ.
Mật ong có tác dụng bôi trơn và kích thích nhu động đại tràng, là cách trị táo bón cho trẻ theo dân gian khá phổ biến
Ngoài những mẹo trị táo bón cho trẻ kể trên, cha mẹ cũng có thể kết hợp với các loại thuốc đặc trị táo bón theo hướng dẫn của bác sĩ như: thuốc nhuận tràng, thuốc làm mềm phân, thuốc có tác dụng thẩm thấu,…
Nếu tình trạng táo bón ở trẻ không được cải thiện, xuất hiện các triệu chứng nặng hơn như sốt cao, nôn trớ, bị rách hậu môn…, cha mẹ cần đưa con đi khám và trao đổi tình trạng của bé với các bác sĩ sớm nhất có thể.
Không chỉ táo bón, trẻ đang trong giai đoạn “nhạy cảm” còn dễ gặp phải nhiều vấn đề sức khỏe cũng như dinh dưỡng khác. Ba mẹ hãy đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được các chuyên gia giàu kinh nghiệm thăm khám, đưa ra chỉ định điều trị và xây dựng thực đơn cá thể hóa, hướng dẫn ba mẹ cách chọn thực phẩm, chế biến món ăn một cách khoa học, đơn giản, giúp hỗ trợ điều trị táo bón cho trẻ hiệu quả, an toàn.